Sáng nay (16/9), Chính phủ tổ chức Hội nghị toàn quốc về công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến giữa đầu cầu Chính phủ với các điểm cầu 63 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Toàn cảnh hội nghị tại điểm cầu Chính phủ

Cùng chủ trì Hội nghị tại điểm cầu Chính phủ có các đồng chí: Phạm Bình Minh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; Nguyễn Xuân Thắng,  Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành. Cùng dự Hội nghị có các đồng chí lãnh đạo các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đồng chí lãnh đạo trực tiếp phụ trách công tác xây dựng thể chế, pháp luật tại các ban, bộ, ngành Trung ương.

Toàn cảnh hội nghị tại điểm cầu UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu

Dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh Bà Ria-Vũng Tàu có các đồng chí: Nguyễn Viết Thanh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Thị Yến, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Nguyễn Văn Thọ, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; lãnh đạo các sở, ngành, đơn vị của tỉnh.

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Chính phủ cho biết, công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế được Đảng, Nhà nước xác định là một trong những khâu đột phá chiến lược. Ngay sau kiện toàn Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các ngành, các cấp bắt tay ngay vào xây dựng và hoàn thiện thể chế, trong đó giao người đứng đầu chịu trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo, theo dõi, đôn đốc ưu tiên nguồn lực cho công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế. Thời gian qua, kế thừa thành quả của những nhiệm kỳ trước và sự ủng hộ, phối hợp của các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã tổ chức rà soát, hệ thống lại những vấn đề còn vướng mắc, quá trình thực hiện còn có những bất cập để hoàn thiện pháp luật. Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn có những hạn chế, chưa thực sự quyết liệt, tập trung đúng với tầm mức, nhiệm vụ.

Hội nghị này nhằm tiếp tục rà soát công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật trong thời gian qua; thống nhất nhận định, đánh giá, nhất là đánh giá về hạn chế và nguyên nhân; thống nhất mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ của công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế không chỉ trong năm nay mà còn cho cả những năm tiếp theo.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận về những vướng mắc; chỉ ra những nội dung, yêu cầu cần giải quyết; xác định thẩm quyền giải quyết của cấp nào, cơ quan, đơn vị nào; đặc biệt là rà soát, tổng kết từ thực tiễn về những điểm nghẽn, nút thắt trong quá trình tổ chức thực thi pháp luật. Ông cũng lưu ý, việc xây dựng thể chế cần bám sát và cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và quy định của Hiến pháp, với các nội dung cốt lõi như: xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; hội nhập quốc tế; xây dựng Đảng là then chốt; phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm; bảo vệ Tổ quốc là nhiệm vụ trọng yếu; văn hóa là nền tảng tinh thần; phát triển bền vững, sâu rộng; vấn đề quản lý, sử dụng tài nguyên...

Tại Hội nghị, các đại biểu đã đánh giá tổng quan về những thành tựu, kết quả đạt được trong công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, tổ chức thi hành pháp luật; nhận diện rõ các hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề ra phương hướng, các giải pháp chủ yếu, nhiệm vụ trọng tâm nhằm tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng công tác này. Các đại biểu cũng đề ra định hướng, xác định nhiệm vụ, giải pháp nâng cao chất lượng công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật cho nhiệm kỳ 2021-2026, định hướng đến năm 2030.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long phát biểu tham luận tại hội nghị

Phát biểu tham luận tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền trong hệ thống chính trị đã rất nỗ lực trong công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế. Nhìn lại 35 năm đổi mới, có thể thấy, những thành tựu đạt được trong công tác này là rất đáng ghi nhận. Hiến pháp năm 2013 được ban hành với nhiều điểm mới mang tính đột phá, tạo cơ sở hiến định vững chắc cho quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trên cơ sở đó, Quốc hội đã kịp thời sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các đạo luật quan trọng như Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hình sự, các Bộ luật về tố tụng, các luật về tổ chức bộ máy nhà nước, đầu tư, kinh doanh, bảo đảm quyền con người, quyền tự do, dân chủ của công dân. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành đã ban hành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành cần thiết. Nhìn chung, chất lượng các văn bản pháp luật từng bước được nâng cao; các lĩnh vực cơ bản đã có luật điều chỉnh.

Giai đoạn 2016 - 2020, Chính phủ đã trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 112 văn bản; ban hành theo thẩm quyền 745 nghị định. Thủ tướng Chính phủ ban hành 232 quyết định. Các bộ, cơ quan ngang bộ ban hành 2.422 thông tư, 110 thông tư liên tịch. Các địa phương ban hành 92.799 văn bản.

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn có một số vấn đề cần được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành và chính quyền các cấp cùng hệ thống chính trị quan tâm, xử lý, khắc phục như: một số chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của Hiến pháp chưa được thể chế hóa đầy đủ, kịp thời; hệ thống pháp luật còn cồng kềnh; một số quy định còn chồng chéo, mâu thuẫn; việc tổ chức thi hành pháp luật còn chưa được quan tâm đúng mức, thiếu giải pháp đột phá nên hiệu quả thực thi pháp luật còn hạn chế...

Bộ Tư pháp đề xuất giai đoạn tới, cần tập trung hoàn thiện thể chế pháp luật trong các lĩnh vực phòng chống COVID-19 và khắc phục hậu quả đại dịch; chú trọng tháo gỡ những điểm nghẽn, kìm hãm sự phát triển, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; hoàn thiện pháp luật về an sinh xã hội; thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển nền kinh tế số, xây dựng Chính phủ số; tiếp tục hoàn thiện quy định về tổ chức bộ máy nhà nước; bảo đảm tính ổn định của hệ thống pháp luật; tăng cường hiệu quả, hiệu lực tổ chức thi hành pháp luật…

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao các ý kiến thảo luận tại Hội nghị hết sức tâm huyết, sâu sắc, trách nhiệm, có chất lượng, có trọng tâm, trọng điểm. Nhiều kiến nghị, đề xuất có tính xây dựng cao, đề xuất được nhiều giải pháp mang tính đột phá, tập trung vào công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế.

Thủ tướng cho biết, thông qua rà soát của các bộ, ngành, địa phương cho thấy có 70 luật, 188 nghị định, 131 thông tư cần sửa đổi. Tuy nhiên, một số bộ, ngành, địa phương vẫn chưa nhận thức đúng mức, chưa xác định được việc đầu tư cho xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển, nên chưa đầu tư đúng tầm cho công tác này. Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần điều chỉnh ngay; cụ thể là cần thành lập ngay Ban Chỉ đạo, ban hành quy chế, phân công người đứng đầu chịu trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế; xác định lộ trình; tăng cường cán bộ có năng lực, phẩm chất; đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí… cho công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế. Người đứng đầu Chính phủ nêu quan điểm rằng: việc rà soát, tháo gỡ vướng mắc về thể chế phải xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; mọi chính sách, pháp luật phải hướng tới người dân, doanh nghiệp; thực hiện đổi mới quy trình xây dựng pháp luật theo hướng đơn giản, nhanh chóng, kịp thời, theo kịp với diễn biến tình hình cuộc sống; các luật, quy định không nên có phạm vi điều chỉnh quá rộng, đối tượng tác động quá lớn mà phải ngắn gọn, cụ thể, rõ đối tượng, dễ thực hiện, dễ điều chỉnh.

Nguyễn Hằng